Tỏi Lý Sơn tại huyện Lý Sơn chính thức được cấp chứng nhận Chỉ dẫn địa lý từ Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ. Đây là một cơ sở tốt để huyện Lý Sơn phát triển, nâng tầm thương hiệu cây trồng truyền thống lâu đời, để giúp bà con trên đảo có cuộc sống tốt. Tuy nhiên những ngày qua, nông dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi đang trải qua đợt thu hoạch tỏi vụ đông xuân 2020-2021 với giá liên tục giảm. Tuy năm nay bà con được mùa nhưng giá tỏi tươi lại không cao. Việc này đã làm ảnh hưởng rất lớn đến bà con với nghề chính là trồng tỏi.

Cây trồng truyền thống

Tỏi Lý Sơn là loại tỏi quý ở Việt Nam, được trồng trên đất đảo Lý Sơn, với sự đặc biệt về thổ nhưỡng và kinh nghiệm truyền thống bao đời. Loại tỏi này thơm, có vị cay đặc trưng, củ nhỏ, đều, các tép tỏi rất đều nhau. Khi phơi khô, tỏi Lý Sơn có thể để được 4-5 tháng trong điều kiện khô thoáng mà không bị lên mầm như các loại tỏi khác.

Theo đó, vào cuối tháng 2 đến tháng 3 hằng năm là thời điểm bà con nông dân đảo Lý Sơn bước vào vụ hoạch tỏi, loại cây trồng đặc sản được gọi là “vàng trắng” của huyện đảo này. Cây tỏi là cây trồng chủ lực của nông dân trên đảo Lý Sơn. Nhưng tình hình sản xuất nông nghiệp của người dân gặp nhiều khó khăn bởi đầu ra chưa được ổn định. Đa số người dân tự tìm đầu ra để bán tỏi của mình.

Tỏi Lý Sơn mất giá

So với năm ngoái, giá tỏi giảm đi một nửa, nhiều hộ dân cho rằng nếu bán giá này sẽ bị lỗ nên quyết định giữ lại chờ giá lên. Những năm trước, tỏi Lý Sơn rất được giá, bán loại tươi tại vườn đã được giá khoảng trên 50.000 đồng/kg.

Nhưng năm nay, loại tỏi này bỗng rớt giá thảm hại, chỉ còn bằng một nửa năm ngoái. Người trồng cho rằng giá bán này không đủ tiền trả cho các chi phí như tưới tiêu, phân bón và công chăm sóc. Vì vậy, nhiều gia đình quyết định không bán để đợi giá lên.

Nhận định ông Tường – người dân trồng tỏi

Trồng hơn 4 sào tỏi, ông Tường (Lý Sơn, Quảng Ngãi) lắc đầu nói: “Chưa bao giờ giá tỏi lại thấp kéo dài như vậy. Thu nhập của gia đình phụ thuộc vào cây hành, cây tỏi mà giờ giá bán lỗ thế này tôi nhất quyết không bán một củ nào luôn”.

Ông cho biết năm trước giá bán dao động từ 40.000 – 50.000 đồng/kg thì người dân mới có lãi. Còn năm nay giá bán chỉ khoảng 25.000 đồng/kg thì người trồng sẽ lỗ rất nhiều. Bởi theo ông, tỏi mất 4 tháng mới có thể thu hoạch được và chi phí phân bón, chăm sóc rất cao. Nên ông thà đi vay tiền về tiêu chứ không bán. Hiện, ông đã thu hoạch được một nửa diện tích trồng tỏi về phơi và bảo quản. Đợt tới giá vẫn rẻ, ông sẽ đem về phơi khô và đợi khi giá lên mới xuất bán.

Nhận định ông Đỗ Lô – người dân trồng tỏi

Cũng giữ lại toàn bộ số tỏi thu hoạch được trong mùa này; ông Đỗ Lô (Lý Sơn, Quảng Ngãi) khẳng định sẽ không bán nếu giá cứ thấp như vậy. Ông cho biết nhà ông trồng hơn 2 sào tỏi, thu hoạch được hơn 1 tấn củ. Giá thấp nên ông thu hoạch hết về và phơi khô, bảo quản đợi thời gian nữa giá tăng mới xuất.

“Đợt thu hoạch này, tôi còn có gần 1 tấn hành phải bán lỗ. Thương lái trả có 13.000 – 14.000 đồng/kg loại tươi cỡ lớn, còn loại nhỏ giá thấp hơn. Tôi đành chấp nhận, không thể làm gì khác được vì hành không bảo quản được như tỏi. Nếu để càng lâu thì hao hụt càng nhiều và dễ hỏng”, ông cho hay. Theo ông, hành chỉ bảo quản trong khoảng 1 tháng phải bán đi ngay; không thể để lâu đến vài tháng như tỏi. Vì vậy, không ít gia đình trồng hành như ông đều phải bán tháo hết dù bị lỗ.

Sự can thiệp của địa phương

Trao đổi với PV, ông Võ Trí Thời – phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi) cho biết đợt này giá hành, tỏi đều giảm nhiều. Và chưa bao giờ có tình trạng giá thấp kéo dài như đợt này. “Giá hành hiện tại trên 20.000 đồng loại chọn, còn tỏi khoảng 30.000 đồng/kg loại chọn. Trong khi đó, năm ngoái giá hành khoảng 30-40.000 đồng/kg tùy loại, còn tỏi giá trên 50.000 đồng/kg”, ông nói .

Giá rẻ, thương lái vẫn đến mua nhưng nhiều gia đình không bán tỏi. Họ chọn cách thu hoạch về bảo quản, bởi tỏi để lâu không ảnh hưởng gì. Còn hành thì các hộ dân trồng thường sẽ bán vì loại này không bảo quản được lâu. Theo ông, chính quyền khó can thiệp vào việc giúp hộ dân tiêu thụ sản phẩm. Vì giá hành tỏi lên xuống thất thường, phần khác công ty hay doanh nghiệp bao tiêu sản xuất thì phải có hợp đồng từ trước.

Kết thúc vụ tỏi, nông dân Lý Sơn sẽ xuống giống vụ hành; tuy nhiên trước sự diễn biến bất thường của thời tiết. Huyện Lý Sơn đã khuyến cáo nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Trong đó chú trọng canh tác cây trồng thích nghi với nặng hạn như đậu phụng, cây ngô, cây mè….để tránh bị mất mùa.

Nguồn: 24h.com.vn